O
rio Laboreiro está no corazón da Reserva da Biosfera
Transfronteiriza Gerês-Xurés, declarada pola UNESCO en
2009. O sentido desta Reserva da Biosfera é impulsar a xestión
coordinada dunha unidade bioxeográfica que se estende a ambos
os dous lados da fronteira hispano-portuguesa. Esta coordinación
que viña impulsándose dende os espazos protexidos
establecidos a ambos os dous lados da fronteira, agora estenderase
tamén aos proxectos de desenvolvemento sostible impulsados
dende a Reserva da Biosfera.
Na parte galega, o Parque Natural
Baixa Limia -Serra do Xurés foi declarado como tal polo
Decreto 29/1993, por ser un lugar de grande interese pola súa
xeomorfoloxía e as súas paisaxes así como polo
gran valor da súa flora e fauna. Ocupa unha superficie de
20.920 ha e está situado nos termos municipais de Entrimo,
Lobios e Muiños, na provincia de Ourense.
Pola parte de
Portugal, o río Laboreiro está no territorio do Parque
Nacional dá Peneda -Gerês (PNPG), que integra o SIC
Serras dá Peneda e Gerês, creado ao abeiro da Directiva
Hábitats así como tamén a Zona de Protecção
Especial (ZPE) da Serra do Gerês, ao abeiro da Directiva Aves.
O
territorio está caracterizado polas Serras Galaico-Minhotas,
sobre materiais graníticos, e o amplo val do río Limia,
unha depresión conectada con outras depresións da
paisaxe galega, onde abundan os materiais areentos nos que a auga
pasa con facilidade. As diferenzas de altitude, de características
do chan e a dispoñibilidade de auga, dan lugar a formacións
vexetais de gran riqueza, onde son destacables as formacións
herbáceas naturais e seminaturais, os bosques, as breixeiras e
as turbeiras altas. Un exemplo desa riqueza é a presenza de
117 especies endémicas da Península Ibérica e
dúas exclusivas da zona. Na fauna destacan 204 especies
protexidas nacional ou internacionalmente e 71 incluídas no
Libro Vermelho de Vertebrados de Portugal. O patrimonio histórico
inclúe abundantes representacións da ocupación
neolítica: varias necrópoles megalíticas,
túmulos e dolmens; unha importante representación da
ocupación romana, e numerosos exemplos de arquitectura
medieval, ben representada por numerosas igrexas.
A auga é
un elemento fundamental no Parque. Pequenos rios e saltos de auga
decorren polas fendas, destacando a existencia de augas
mineiro-medicinais que fan posible o desenvolvemento de termalismo,
como na Vila Termal de Riocaldo (Lobios). Finalmente, existen dous
encoros - Salas e Lindoso- nos que é posible practicar
actividades náuticas e deportivas sen motor de explosión.